บทกวี >> คืนเหงา

มาเพื่อชื่นดวงดาวพร่างพราวฟ้า

มาเพื่อทอดเวลาหาเหตุผล

มาเพื่อหลบหน้าหมองของผู้คน

มาเพื่อพ้นเงาทะมื่นที่กลืนเมือง

โอ้ละหนอ..ความดีที่หล่นหาย

กลับกลืนกลายเป็นเลวเสียทุกเรื่อง

แหงนมองฟ้าฟ้าเหงาเงาเรื่อเรือง

เหมือนซ่อนเคืองอัดอั้นกับฝันร้าย

คืนวันนี้..วันนั้น..หรือวันไหน

ล้วนจัญไรเจิดแจรงไม่แหนงหน่าย

สารพัดสารภัยก็ไล่ราย

เหลือเพียงเพลงสุดท้ายจะร่ายพิษ

บทกวี >> เมืองใด...

เมืองใดไร้ซึ่งสิ่งพึงมี...

ย่อมขาดไร้ศักดิ์ศรีและคุณค่า

เมืองใดไร้ผู้ควรบูชา

ก็ได้แต่รอเวลาที่ดับลง

เมืองใดไร้ซึ่งทหารหาญ

ก็รอวันแหลกลาญเป็นผุยผง

เมืองใดไร้ชื่อเรื่องซื่อตรง

จะเชิดหน้าทระนง...อย่าหวังเลย

เมืองใดไร้ธรรมเป็นอำนาจ

กลับยอมรับทรราชย์หน้าตาเฉย

ย่อมไม่อาจอยู่เย็นเหมือนเช่นเคย

เหลือแต่ความเฉยเมยในแววตา

บทกวี >> ฤาโลกนี้มีแต่ฝันอันเหลือร้าย

ฤาโลกนี้มีแต่ฝันอันเหลือร้าย

ทุกสิ่งจึงดูสายไม่เหลือสวย

ฤาดิน ลม น้ำ ฟ้า ถึงคราม้วย

จึงโลกรวยความทุกข์ขุกเข็ญนัก

แก้วเจ้าจอม บานบุรี คลี่กลีบหม่น

ชเลชลฝูงปลาผวาหนัก

พรมพฤกษาร่ำไห้ยามทายทัก

หรือโลกนี้ป่วยหนักจนรักล้า

จึงมีแต่การทำลายไม่วายเว้น

มีแต่การฆ่าเข่นทุกหย่อมหญ้า

ทั้งผีเสื้อ เนื้อ หนอน สกุณา

ล้วนย่อยยับอัปราเพราะมือเรา

ฤาโลกนี้ไม่มีคนดีแล้ว

เพชรจึงไม่พราวแพรวเหมือนก่อนเก่า

ฤาความดีมัวไล่งับจับเงื้อมเงา

จนซึมเศร้า ดีไม่ได้.. ไปไม่เป็น

เหลือเพียงการวาดหวังที่ยังอยู่

เหลือเพียงแค่ทนดูทนรู้เห็น

อยากยืนรับลมชื่นคืนเดือนเพ็ญ

อยากกล่อมโลก ใจเย็นเย็น.. อย่าเพิ่งตาย

สาระนิทาน ชุด ไม้ไทยใจดี 🍌"เรื่อง กล้วย..กล้วย"

ฉันคือต้นไม้ธรรมดา
รูปร่างหน้าตาแบบกล้วยกล้วย
ไม่เคยรู้สึก รู้สา
ก็จริงนี่นา  ฉันชื่อ...กล้วย

  ฉันชอบบุกเบิกดงดอน
ตามป่าเมืองร้อน ป่าดิบเขา
ห่มดินให้แล้งหาย..คลายร้อนเร่า
ปลุกพืชหลายเหล่า  มาเป็นเพื่อนคุย

จากป่ามาเคียงรั้วบ้าน
ยืนอยู่เหย้า ประจำยาม
พร้อมพวกพี่น้อง..เพื่อนน้ำ
กำหนดนามแตกต่างกันไป




กล้วยหอม  กล้วยน้ำว้า  กล้วยตานี
กล้วยมณี  กล้วยหักมุก  กล้วยไข่

กล้วยนาก  กล้วยเล็บมือ  กล้วยน้ำไท
กล้วยใต้  กล้วยส้ม  กล้วยหอมจันทร์

เกร็ดภาษาไทย 📚 สำนวน "ศรศิลป์ไม่กินกัน", "ไม่กินเส้น"

ตั้งใจไว้แต่เดิมว่า  จะปลีกวิเวกจากการเขียนอะไรต่อมิอะไรไปสักพักหนึ่ง  ด้วยรู้สึกจิตตกจากสาเหตุหลาย ๆ ประการดังที่เราท่านทั้งหลายต่างรับรู้กันดี  จนพลอยทำให้ตัวหนังสือทุกตัวที่วิ่งออกมาจากอารมณ์ ความคิดดูเหมือนเต็มไปด้วยความขุ่นมัว ติติง วิพากษ์วิจารณ์ในเชิงลบต่อสิ่งที่เห็นและเป็นอยู่ในบ้านเมืองเสียเป็นส่วนใหญ่ สุดท้ายเลยต้องแอบขอลาหยุดกับตัวเอง  เอาแต่สวมหูฟังนั่งทอดหุ่ยฟังเพลงไปเรื่อย  จนหุ่ยที่ทอดไว้ไหม้ไปหลายตลบแล้ว..อิอิ

    เอ่ยถึงคำว่า "ทอดหุ่ย" ขึ้นมา  เลยอดสงสัยไม่ได้ว่าคำ ๆ นี้ที่มาจากไหน โดยเฉพาะคำว่า “หุ่ย”มาจากอะไร  น่าแปลกที่ขนาดถามตาเกิ้ล (คนละคนกับตาเกิ้นในเรื่อง “ล่องไพร” ของ “น้อย อินทนนท์”) ก็ยังไม่ได้เรื่อง  ยังดีที่ได้พบความไม่อยู่กับร่องกับรอยของพจนานุกรมไทยที่ยังความสับสนแก่นักเรียนและประชาชนอีกครั้งในสำนวนนี้ กล่าวคือ ในความหมายเดิม (ฉบับปี ๒๔๙๓) ราชบัณฑิตท่านให้ความหมายว่า “อาการนอนอย่างอ่อนอกอ่อนใจ” พูดง่าย ๆ ก็คือ ไม่สบายใจนั่นแหละ  แต่พอมาถึงฉบับปี ๒๕๒๕ ความหมายกลับเปลี่ยนไปเป็น “การนอนอย่างสบายใจ ปราศจากความวิตกกังวล”....คนละขั้วไปเลย
    ตัวอย่างคล้าย ๆ กันของสำนวนไทยที่แปรเปลี่ยนความหมายไปจากเดิมอย่างสิ้นเชิงอีกคำหนึ่งก็คือ คำว่า "ศรศิลป์ไม่กินกัน"

บทกวี >> ด้วยรัก....ที่รานร้าว

เอามีดมากรีดน้ำ

แล้วก็ย่ำย้ำรอยเก่า

มีแผลก็แค่เกา

สร้างบทนำคือจำยอม….

เหมือนละครน้ำครำดูซ้ำซาก

เห็นแต่ฉากรวยรูปจูบไม่หอม

วาทศิลป์กล่อมเกลี้ยงเผดียงดอม

หวังเพียงน้อมผู้คนให้ทนดู

จะปรองดองต้องปองดีเป็นที่ตั้ง

เพราะเสียงสั่งของหัวใจให้อดสู

ต่อความหมายพ่ายพับที่รับรู้

หรือตัวกูพวกกูอยู่ต่อไป

เชื่อมั่นประเทศไทย...ให้ใครเชื่อ

ถ้าตัวเองไม่เหลือความยิ่งใหญ่

ยอมระย่อต่อระยำที่ตำใจ

หวังเพียงขั้นบันไดของตนเอง

เพลง [s] ดิน...น้ำ...ลม...ไฟ.

โค้งฟ้า ขุนเขา ทะเลไกล        โชนไฟดวงตะวัน

สายน้ำซัดเซาะดิน            ลมเย็นพัดแผ่ว

ลึกลึก สูงสูง ล้อมเป็นแนว        รวมกันเป็นหนึ่งเดียว

กอดเกี่ยวเกิดพลังแห่งดินฟ้า

 

    ลำธารไหลริน        แผ่นดินเย็นชื่นฉ่ำ

        กลายเป็นไม้งาม    ชีวิตงอกเงย

            ตะวันทอแสงสาด    ลมพัดรำเพย

                เป็นเนืองนิตย์        อุทิศให้คน...

 

        ดิน น้ำ ลม ไฟ     รินน้ำใจให้คน

        ดิน น้ำ ลม ไฟ    จะมีใครทดแทน

 

โค้งฟ้า ขุนเขา ทะเลไกล        ใครมีใจอย่างเธอ

เขาคิดร้ายคิดดี            เธอก็มีรักตอบ

คึกคัก ครึกครื้น ทุกคืนวัน        ยืนยันแรงศรัทธา

สืบกฎธรรมดาแห่งชีวิต... 

ดิน น้ำ ลม ไฟ     รินน้ำใจให้คน

        ดิน น้ำ ลม ไฟ    จะมีใครทดแทน

        ดิน น้ำ ลม ไฟ     มีรักจริงยิ่งใหญ่

        ดิน น้ำ ลม ไฟ    จะมีใครเหมือนเธอ...

บทกวี >> เขาใหญ่...ในห้วงสนธยา

ซึ่งได้เป็นความหลังแล้วทั้งสิ้น

คือความรัก แรงถวิลและห่วงหา

ไม่มีแล้วดอกไม้ในแววตา

เหลือเพียงแค่ราคาระหว่างคน

ลมร้อนอ้าวร้าวระรุมขึ้นสุมฟ้า

อวิชชาเสียดแทงทุกแห่งหน

ผืนแผ่นดินโฉ่ฉาวด้วยคาวคน

ทรชนยืดร่างอย่างผู้ดี

ปัญญานำพาคนให้พ้นทุกข์

แต่ถึงคราวทุรยุคบดขยี้

คุณธรรมคุณระยำสองคำนี้

เหมือนไม่มีความหมายแตกต่างกัน

เราจะไปไหนกันในวันพรุ่ง

เมื่อทุกคนต่างมุ่งขยายฝัน

จนมองข้ามทุกข์ทนของชนชั้น

ผู้เหลือสิทธิ์แบ่งปันแค่ฝันร้าย

บทกวี >> ประเทศไทยต้องไม่แพ้...??

ภาพวันนั้น...มันหายไปไหน

รอยยิ้มจริงใจเกลื่อนใบหน้า

เด็กน้อยจูงมือมารดา

พ่อค้าแม่ขายรายทาง

เมืองแก้วร้างแก้วแล้ววันนี้

คลื่นคนขวัญหนีอยู่ไม่สร่าง

กัมปนาทเสียงปืนครืนคราง

ผนึกความอ้างว้างแก่ผู้คน

นี่คือเมืองพระ...เมืองพุทธ

ที่มนุษย์ฆ่ามนุษย์ทุกแห่งหน

และไม่ใช่สงครามประชาชน

แต่เป็นแค่เหตุผล...คนอยากทราม

กับสังคมเน่าเน่าสังคมนี้

เหมือนไม่มีคำตอบทุกคำถาม

มีแต่ “เงิน”และ “งก” คือความงาม

ให้ติดตามตาเห็นไม่เว้นวาย

แล้วจะมีหวังใดให้ได้หวัง

ในเมื่อพลังขับเคลื่อนต่างสูญหาย

เกลื่อนเจ้าที่เจ้าทางไร้ยางอาย

พร้อมส่งผ่านความหมายตายทั้งเป็น

มืดกว่าคืนเดือนมืด...มืดสนิท

ทุกชีวิตเหยาะย่างกลางของเหม็น

ไร้สัญญาณการเยือนของเดือนเพ็ญ

นอกจากหนาวเยียบเย็นและอ่อนล้า

วันนี้...พรุ่งนี้...หรือพรุ่งไหน

จึงไทยคือไทยได้สมค่า

มิใช่เมืองยิ้มคือมายา

กับคาถา..ประเทศไทยต้องไม่แพ้.

เกร็ดภาษาไทย ⏰ นับเวลาแบบไทย...ทุ่ม..โมง..ยาม

ตำนานเวลา

หยุดเขียนไปหลายวันเพราะหดหู่เศร้าใจกับความเป็นไปของสถานการณ์บ้านเมืองจนหมดสิ้นเรี่ยวแรง วันนี้เลยขอต่อเรื่องการนับเวลาแบบไทย ๆ ที่เขียนค้างไว้ให้จบ....

คติไทยสมัยก่อน (หรืออาจจะรวมถึงสมัยนี้ด้วย) นิยมอะไรที่ “ง่ายไว้ก่อน พ่อสอนไว้” จนดูเหมือนจะกลายเป็นค่านิยมทางวัฒนธรรมแบบหนึ่งของไทยเราไปแล้ว แม้แต่ภาษาไทยของเราเองก็ดูจะไม่เว้นเช่นกัน เพราะนับตั้งแต่สมัยแรกกำเนิดภาษาไทยก็นิยมใช้คำโดดหรือคำที่ออกเสียงพยางค์เดียวในการสื่อความหมายอยู่แล้วเช่น ฉัน,รัก, แม่...ฯลฯ

จนกระทั่งต่อมาระยะหลังนั่นแหละ ถึงเริ่มมีการใช้คำควบหรือคำประสมตามอิทธิพลที่ได้รับมาจากภาษาบาลี-สันสกฤตรวมทั้งภาษาในตระกูลมอญ-เขมรเพิ่มเติมเข้ามา

ดังนั้น จึงไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรที่เราจะกำหนดนับเวลาตามสิ่งที่เห็นและรู้สึกได้ในชีวิตประจำวัน อย่างเช่นคำว่า “โมง” และ “ทุ่ม”อันเป็นสัญลักษณ์บ่งบอกเวลาช่วงกลางวันและกลางคืน ก็มาจากเสียงย่ำฆ้องและกลองที่ทางวัดใช้ตีบอกเวลาในแต่ละชั่วโมงของวันนั่นเอง เนื่องจากสมัยก่อนนาฬิกามักมีใช้เฉพาะภายในวัดเท่านั้น ชาวบ้านจึงต้องอาศัยเสียงสัญญาณกลองและฆ้องที่ดังมาจากวัดเป็นหลัก บ้างที่อยู่ห่างไกลออกไปจนไม่ได้ยินแม้แต่เสียงย่ำกลองก็ต้องใช้วิธีฟังเสียงปืนใหญ่ซึ่งในหลวงรัชกาลที่ ๕ ทรงโปรดฯให้ทหารเรือยิงปืนใหญ่ประจำเรือทุก ๆ เที่ยงวันเพื่อประชาชนและบรรดาพ่อค้าวานิชจะได้ใช้เทียบเวลาประจำวัน นี่จึงเป็นที่มาของคำว่า “ไกลปืนเที่ยง” ซึ่งหมายพื้นที่ที่อยู่ห่างไกลความเจริญ และยังเป็นที่มาของการกำหนดให้กองทัพเรือเป็นผู้รักษาเวลามาตรฐานของประเทศอีกด้วย

บทกวี >> ฤาสยามไร้ผู้รู้หน้าที่

คือความวิปโยคโศกสมัย

ประกาศความป่วยไข้ไปทุกแห่ง

เมื่อธรรมะใสพิสุทธิ์หยุดแสดง

ปล่อยกาลีแก่งแย่งสำแดงตน

หรือคนกล้า คนดีไม่มีแล้ว

เหลือแต่กาตาแววผู้สับสน

บริกรรมพร่ำคาถาว่าอดทน

ให้ปวงชนสิ้นหวังทุกครั้งครา

หรือคนดีอยู่ไม่ได้ในเมืองนี้

โลกไม่มีหลักประกันให้คนกล้า

หรือสิ้นสุดกระแสยุติธรรมา

ความชั่วช้าสามานย์จึงพล่านนัก

ปล่อยอัปรีย์ผีร้ายสยายร่าง

เกลื่อนกร่างตำใจให้ติดปลัก

เพื่อนไทยพาไทยให้แล้งรัก

แจ้งประจักษ์เต็มตาก็ครานี้

เกร็ดภาษาไทย ⏳ เวลาที่ผ่านเลย..คำว่า นาฬิกามาจากไหน

ตำนานเวลา

สำหรับคนที่ตกอยู่ในห้วงแห่งความรัก ความพอใจ หรือความรื่นเริงบันเทิงมีทั้งหลายทั้งปวง อาจมีความรู้สึกว่าเวลาช่างล่วงเลยไปรวดเร็วเสียเหลือเกิน แต่สำหรับคนที่กำลังเผชิญกับความทุกข์ ความเศร้าหมอง หรือความสิ้นหวัง อาจรู้สึกว่าวันเวลาผ่านไปอย่างเชื่องช้าจนบางครั้ง รู้สึกอึดอัดไปหมด ทั้งที่อยู่ภายใต้พระอาทิตย์ดวงเดียวกัน

การเคลื่อนไปของเวลาจึงเป็นเสมือนรูปแบบอุปาทานชนิดหนึ่งที่จะช้าหรือเร็วขึ้นอยู่กับอารมณ์ความรู้สึกของแต่ละคนในช่วงขณะนั้น เหตุนี้กระมังที่ทำให้คนเราต้องประดิษฐ์คิดค้นนาฬิกาขึ้นมา เพื่อกำหนดหน่วยนับเวลาสากลที่ถูกต้องตรงกันแทนเวลาสมมติในความรู้สึกของมนุษย์

คำว่า “นาฬิกา” แต่เดิมเป็นคำมาจากรูปภาษาสันสกฤตว่า “นาฑิกา” แต่แปลงรูป “ฑ” มาเป็น “ฬ” แบบบาลี “นาฬิ” ในภาษาบาลีแปลว่า “ทะนาน” เมื่อรวมกับคำว่า “กา” (กำหนดเครื่องหมาย) เป็น นาฬิกา จึงแปลว่า การใช้ทะนานเป็นเครื่องกำหนดเวลา
เพราะในสมัยโบราณ นิยมวัดเวลาด้วยการใช้ทะนานหรือก็คือกะลามะพร้าวเจาะรูที่ก้นแล้วนำไปลอยน้ำ จนกว่ากะลาจะจม จมครั้งหนึ่งก็เรียกว่า ๑ นาฬิกาหรือ ๑๐ บาทตามมาตราไทย ซึ่งกำหนดหน่วยเวลา ๑ บาท = ๖ นาที สอดคล้องต้องกันกับมาตรฐานเวลาสากลที่กำหนดให้ ๑ นาฬิกา หรือหนึ่งชั่วโมงเท่ากับ ๖๐ นาทีพอดี

ส่วนที่ว่าทำไมเวลาสากลจึงกำหนดเป็นชั่วโมง นาทีและวินาที เรื่องนี้คงต้องย้อนเวลาหาอดีตไปถึงสมัยบาบิโลนโน่นแน่ะ ในฐานะเป็นคนต้นคิดใช้เลขฐานหกเป็นตัวกำหนดการหมุนรอบของวัตถุที่พบเห็นตามธรรมชาติ โดยแบ่งจังหวะการหมุนรอบของสิ่งต่าง ๆ ออกเป็นหกส่วนส่วนละ ๖๐ องศา หมุนครบหนึ่งรอบก็เท่ากับ ๓๖๐ องศา หนึ่งองศาเท่ากับ ๖๐ ลิปดา และหนึ่งลิปดาเท่ากับ ๖๐ พิลิปดาตามลำดับ กระทั่งต่อมา จึงมีการนำมาปรับใช้กับหน่วยเวลาอีกโสดหนึ่ง

กลับมาเรื่องการนับเวลาแบบไทยกันต่อ ไทยเรามีการนับเวลาทั้งแบบทางการและไม่เป็นทางการ แบบทางการก็เรียกเป็นนาฬิกาดังได้กล่าวมาแล้วส่วนที่ไม่เป็นทางการก็เรียกตามช่วงเวลาของวันสุดแท้แต่สะดวกปาก มีใช้กันทั้ง..ทุ่ม, โมง, ยาม, ย่ำ, ตี.. ซึ่งคงต้องอธิบายกันยืดยาวไม่น้อยกว่าจะครบถ้วน
กระบวนความ จึงขอยกยอดเอาไว้พูดถึงในตอนต่อไปน่าจะเหมาะกว่า

ก่อนจบ..ขอฝากเรื่องการอ่านเวลาของคนสมัยก่อนสักนิด ซึ่งสมัยนี้คงไม่มีโอกาสได้ยินหรือได้เห็นกันแล้วนอกจากในตำราโหราศาสตร์ ตัวอย่างเช่นวันหนึ่งขึ้นค่ำ ย่ำรุ่งสองนาฬิกา เศษสังขยาห้าบาท แปลไทยเป็นไทยก็คงแปลได้ดังนี้...

วันหนึ่งขึ้นค่ำ = วันขึ้นหนึ่งค่ำ
ย่ำรุ่งสองนาฬิกา = เวลาสองโมงเช้า
เศษสังขยาหมายถึงเศษของหน่วยนับ (สังขยาในที่นี้ไม่ได้หมายถึงขนม)
ห้าบาท = ๕ x ๖ = ๓๐ นาที
รวมความก็คือ วันขึ้นหนึ่งค่ำ เวลาเช้า ๘.๓๐ น.
เอวัง...

https://planetpt.blogspot.com/search/label/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%20%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99

เกร็ดภาษาไทย/ตำนานเวลา