🌻 ประยงค์ : ผลิดอกเหมือนออกผล

            

ผลิดอกเหมือนออกผล

เหลือง..กลม..มน..กระจะกระจิด

พรูพรั่งดังเนรมิต

กระจิริดน่าติดใจ

ดอกเอ๋ย...เจ้าดอกประยงค์

เจ้าละเลยลืมหลงที่ตรงไหน

จึงไม่บานให้เห็นเช่นใครใคร

เหลือเพียงกลิ่นกรุ่นไกลให้รัญจวน...ฯ

ประยงค์ [Chinese rice flower - หอมไกล]
วงศ์ : Meliaceae

ไม้ดอกหอมต้นนี้จัดอยู่ในวงศ์เดียวกับลางสาดและลองกอง ถือเป็นไม้ไทยในวรรณคดีอีกต้นหนึ่งที่กวีนิยมเขียนถึง ปรากฎในบทชมไม้ใน กาพย์เห่เรือของเจ้าฟ้าธรรมาธิเบศน์ตอนหนึ่ง  รำพึงถึงต้นประยงค์ไว้อย่างเพราะพริ้งว่า

 ประยงค์ทรงพวงร้อย  ระยะย้อยห้อยพวงกรอง
เหมือนอุบะนวลละออง     เจ้าแขวนไว้ให้เรียมชม

ประยงค์เป็นไม้กลางแจ้ง ชอบแดด จัดเป็นไม้โตช้าต้นหนึ่ง ในบ้านเรามีประยงค์อยู่ ๓ ชนิด คือประยงค์ใบใหญ่ ประยงค์ป่า และประยงค์บ้านที่พบเห็นได้ทั่วไป 

 

ทรงพุ่มกลมสวย ใบมีสีเขียวเข้มเป็นมัน ลักษณะคล้ายใบของต้นแก้ว เป็นใบรวมหรือกลุ่มใบย่อยเรียงซ้อน

สลับกันเป็นชั้น ๆ ปลายใบแหลมมน ออกดอกเป็นช่วง ๆ ตลอดปี  ดอกออกเป็นช่อยาวตามซอกใบหรือปลายกิ่ง  ในแต่ละก้านดอกประกอบด้วยดอกย่อย ๆ สีเหลืองอร่ามราว ๑๕ ดอกหรือมากกว่า ส่งกลิ่นหอมเย็นแผ่ไปได้ไกลโดยเฉพาะช่วงกลางคืน...  
ผลสุกของต้นประยงค์มีสีแดงรูปทรงเรียวรี สามารถนำไปเพาะเลี้ยงได้แต่มักนิยมใช้กิ่งตอนไปขยายพันธุ์มากกว่า เนื่องจากเป็นพืชที่เจริญเติบโตช้ามาก แต่ก็ทนทานต่อสภาพดินฟ้าอากาศและเติบโตได้ดีในดินแทบทุกขนิด จึงเหมาะอย่างยิ่งที่จะนำไปปลูกเลี้ยงประดับบ้านในฐานะไม้ดอกหอมอีกต้นหนึ่ง.