🌸 เล็บมือนาง : เล็บนางนามแม่นี้..มีนัย

เล็บมือนางสะอางโฉม
ยามลมโลมกลางฟ้าใส
กิ่งก้านแม้แกว่งไกว
ยังชูช่ออรชร
แรกขาวแล้วพราวผ่าน
สู่แดงฉานไม่หยุดหย่อน
ผีเสื้อ..หมู่ภมร
เข้าจู่จับระยับตา...ฯ

เล็บมือนาง [Rangoon Creeper]
วงศ์ : Combretaceae

          พันธุ์ไม้โบราณดอกหอมของไทย  รู้จักกันดีอย่างน้อยตั้งแต่สมัยกลางยุคกรุงศรีอยุธยามาแล้ว จัดเป็นไม้ไทยในวรรณคดีที่มีการพรรณาถึงดอกเล็บมือนางอยู่หลายเรื่อง ดังปรากฎในลิลิตพระลอว่า..
          
"เล็บมือนางนี้ดั่ง    เล็บนาง เรียมนา
ชมม่านนางหวังต่าง        ม่านน้อง
ชมพูสไบบาง                   นุชคลี่ ลางฤา
งามป่านี้ไม้ปล้อง             แปลกปล้องคอศรีฯ

บทกวี >> ใดจักเปรียบปานแม่ ผู้พระในเรือน

๐ ตักข้าวใส่ปากแม่ คำเดียว

บุญห่มรักกลมเกลียว แน่แท้

บาตรพระตักหลายเที่ยว ยังอาจ บุญโรย

ใดจักเปรียบปานแม่ ผู้พระในเรือนฯ

๐ แต่เล็กจนแก่กร้าน ใจกาย

หอมห่วงมิวางวาย ลูกแม่

หมายลูกอยู่สุขสบาย เป็นหนึ่ง

ตนเหนื่อยหนาวหนักแปล้ ห่อนคิดเคยครวญฯ

๐ ยามเจ็บยามป่วยไข้ ใจตรอม

ใครห่วงจนผ่ายผอม เผื่อด้วย

เพื่อลูกแม่ยินยอม ทุกอย่าง

ลูกเจ็บแม่อยากช่วย เจ็บแม่แทนเองฯ